HỌC ĐỂ LÀM GÌ?

Một vị giáo sư hỏi học sinh nhân ngày khai trường 5- 9: “Theo cháu, học để làm gì?”. Cô học sinh lớp 9 nhanh nhảu trả lời : “Thưa bác, học để làm người ạ!”. Giáo sư hỏi tiếp: “Vậy làm người là như thế nào?”. “Nghĩa là biết yêu gia đình, yêu quê hương đất nước, đóng góp sức lực xây dựng quê hương. Nếu thế hệ đầu tiên vững chắc, thì thế hệ tương lai vươn lên.”.

Không riêng gì Giáo sư thừa nhận, câu trả lời này “tương đương” trình độ nguyên Bộ trưởng Bộ giáo dục, tôi cũng thật bất ngờ và hân hoan cho trình độ ứng biến lẫn trả lời của cô gái lớp 9 (bạn nên nhớ, bằng tuổi cô bé, bạn chưa đủ bản lĩnh như thế đâu.). Vậy tôi tạm kết luận, nguyên Bộ trưởng chỉ thông minh tương đương học sinh lớp…9.

Tôi cũng đi tìm câu trả lời, “học để làm gì?”, bởi tôi không thông minh hơn học sinh lớp 9. Dò tìm trong nhiều tài liệu và tra hỏi google “học để làm gì mày?”, có đến 10 triệu 500 kết quả tìm kiếm trong 0.19 giây “HỌC ĐỂ LÀM NGƯỜI”. Ohm hay, sao giống câu trả lời của cô gái lớp 9 thế!

Không thể chịu thua, ngồi lục lại trí nhớ của mình. Có một lần Lý Quang Diệu diễn thuyết trước sinh viên Singapore, một đất nước mạnh là một đất nước hội tụ nhiều nhân tài và sử dụng họ theo đúng sở trường. Sở trường đó chỉ phát huy khi họ biết học để làm gì? Học để làm giàu, tập hợp mỗi cá nhân giàu có thì sẽ hình thành một đất nước giàu có. Sự giàu có đến từ nền tảng của tri thức. (không nhớ rõ nguồn, xin thứ lỗi).

Chẳng lẽ học chỉ để làm giàu, một lần nữa quyết tâm đi tìm câu trả lời cho câu hỏi. Chợt nhớ ra lời Đức Phật giáo huấn “con người sinh ra đều có một bức màn vô minh che phủ (ngu muội, dốt nát, tham lam, độc ác…), chính cái vô minh đã làm Người trong lốt Con. Hãy giải thoát vô mình và hướng đến chí minh thì Người mới là Người. Muốn vậy con người hãy tìm sự học, học để tìm kiếm tri thức – đây là phần đầu tiên của để khai minh nhưng chưa đạt được chí minh, học để biết yêu thương – giúp đỡ người khác, bạn đã có Chí Minh rồi đó.

Một chút tư lự để suy ngẫm câu trả lời cho chính mình, “học để làm gì Linh?”. Tôi sinh ra ở miền Trung – một vùng đất “chó ăn đá, gà ăn sỏi”, quanh năm chịu rét như cắt da, chịu nóng như thiêu đốt và chịu đói như cơm bữa. Vậy đừng trả lời tôi “học để làm người”, tôi chỉ biết học để thoát cái nghèo, thoát đúng nghĩa bằng vận dụng chất xám và óc sáng tạo, thoát bằng thực chất bản lĩnh và sự hội tụ tri thức. Hãy thử nghĩ mà xem, bạn sống trong một gia đình không có gì, chỉ có chút ít của cải để đầu tư cho học hành thì bạn sẽ làm cách nào để thoát nghèo – tất nhiên tri thức sẽ quyết định. Còn bạn sống trong một gia đình, đào cái gì lên trong nhà đều có thể chuyển đổi ra tiền, vậy bạn học để làm gì. Cuộc sống của bạn ở hoàn cảnh nào cũng đều tương tự một quốc gia, hãy xem Israel và Việt nam.

Vậy thoát nghèo để làm giàu, nên nhớ tập hợp một cá nhân giàu có thì sẽ hình thành một đất nước giàu có. Nhưng cái giàu đó, bạn đừng chỉ hưởng thụ một mình – nếu chỉ phục vụ cho cái tôi ích kỷ của bạn thì tôi có thể gọi bạn là “trọc phú” không hơn không kém!

Cái giàu hãy san sẻ và giúp ích, trước hết cha mẹ, anh em, bà con…nhưng không chăm chăm giúp con cá mà hãy cho họ cả cần câu và cách câu – để cùng nhau giàu có. Nếu bạn muốn đạt đến đỉnh cao của Chí Minh thì hãy làm những hành động chia sẻ sự giàu có như các tỷ phú thế giới đang làm hoặc đơn giản hơn tham gia các chương trình thiện nguyện hoặc chỉ cần yêu thương những người xung quanh.

Học không chỉ để có những câu trả lời sáo rỗng, học để hội tụ tri thức, học để làm giàu, học để giúp đỡ những người xung quanh, học để biết yêu thương, học để biết trân trọng cuộc sống…học để làm Người – khi đóng nắp quan tài.

Cuộc sống mấy ai là Người…

                                                                                                          Châu Đình Linh