Phỏng vấn Tiến sĩ Châu Đình Linh "Vì sao khó mua bất động sản diện xử lý nợ?"

Hoạt động xử lý nợ xấu đã có những biến chuyển rõ rệt trong thời gian gần đây, đặc biệt từ khi Nghị quyết 42 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu ra đời. Tuy nhiên trên thực tế, theo các ngân hàng, việc xử lý nợ xấu còn bộn bề khó khăn và các quy định cần thay đổi phù hợp để giúp nền kinh tế nhanh chóng xóa đi "cục máu đông" cản trở sự phát triển.

Trong hoạt động xử lý nợ xấu thì mua bán tài sản bảo đảm nói chung và nhà cửa, bất động sản nói riêng vẫn còn diễn ra chậm. Nhiều tài sản ngân hàng rao bán tới 3-4 lần, giảm giá vài chục phần trăm so với kỳ vọng ban đầu vẫn không bán được. Không chỉ ngân hàng là bên bán mà cả người mua cũng kêu khó khăn khi mua bán các tàn sản này. Câu hỏi đặt ra là, vậy đâu là nguyên nhân và hướng xử lý như thế nào cho thuận lợi? xoay quanh vấn đề này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với TS. Châu Đình Linh đến từ trường Đại học Ngân hàng Tp. Hồ Chí Minh. 

Vì sao phải siết hoạt động của công ty tài chính?

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến dự thảo thông tư sửa đổi thông tư số 43/2016/TT-NHNN quy định về cho vay tiêu dùng của công ty tài chính tiêu dùng.

Siết chặt hơn hoạt động công ty tài chính

Trong dự thảo có một số điểm sửa đổi đáng lưu ý và được xem là sẽ siết chặt hơn hoạt động của công ty tài chính.

Đầu tiên là yêu cầu công ty tài chính phải đảm bảo tổng dư nợ cho vay tiêu dùng giải ngân trực tiếp cho khách hàng vay (giải ngân tiền mặt) không vượt quá 30% tổng dư nợ tín dụng tiêu dùng của công ty tài chính.

Thứ hai, công ty tài chính chỉ được giải ngân trực tiếp cho khách hàng vay đối với khách hàng đã và đang vay tại công ty tài chính đó, được đánh giá có lịch sử trả nợ tốt theo quy định nội bộ của công ty tài chính và không có nợ xấu theo kết quả phân loại nhóm nợ của Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam đến thời điểm gần nhất tính từ thời điểm ký kết hợp đồng cho vay tiêu dùng. 

Và thứ ba, khi đòi nợ không được đe dọa đối với khách hàng, không được nhắc nợ, đòi nợ tổ chức, cá nhân không có nghĩa vụ trả nợ cho công ty tài chính (tức là người thân của khách hàng vay mà các công ty vẫn đang gọi nhắc nợ như hiện nay). 

Để kiểm soát rủi ro

Theo lý giải của cơ quan soạn thảo, đối với vấn đề thứ nhất và thứ hai, việc cho vay giải ngân trực tiếp cho khách hàng vay có rủi ro cao, khó kiểm soát mục đích sử dụng vốn vay, nên cần hướng đến khách hàng đã vay tại công ty tài chính và có lịch sử trả nợ tốt. Còn vấn đề thứ ba là nhằm ngăn chặn tình trạng một số công ty tài chính nhắc nợ, đòi nợ tổ chức, cá nhân không có nghĩa vụ trả nợ cho công ty tài chính, hoặc đòi nợ lúc nửa đêm gây bức xúc dư luận.

Trao đổi với chúng tôi về nội dung dự thảo sửa đổi Thông tư 43, TS. Châu Đình Linh, giảng viên Trường Đại học Ngân hàng Tp. Hồ Chí Minh cũng cho rằng, quyết định của NHNN là rất cần thiết để hướng đến chất lượng tín dụng và hình thành khuôn khổ kiểm soát rủi ro cho công ty tài chính. Có 3 lý do thôi thúc NHNN phải hành động như vậy: